Twee scholen die sinds jaar en dag te weinig leerlingen trekken, stuurden hun kinderen in hagelwitte shirts de Amsterdamse straat op om witte kinderen te zoeken. Een actie van twee gehaaide reclamemakers en een wanhopig schoolbestuur over de rug van kinderen met een kleurtje. PvdA-politici ontpopten zich als ware ambassadeurs voor gemengde scholen. Zij willen dat de gemeente zorgt voor gemengde scholen. Ook in het ideaalbeeld van de VVD zijn scholen een afspiegeling van de stad. Het pad dat wij kiezen om dit te bereiken, is echter fundamenteel anders. Wat ons betreft richt de gemeente zich vooral op het vergroten van capaciteit, kwaliteit en keuzevrijheid. Deze drie voorwaarden zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Ouders kunnen prima zelf bepalen naar welke school hun kinderen gaan, maar er valt alleen wat te kiezen als er voldoende goede scholen zijn. Daar wringt de schoen.
De afgelopen decennia dicteerde de PvdA het Amsterdamse onderwijsbeleid. Lodewijk Asscher investeerde veertig miljoen euro om het niveau van een aantal zwakke scholen op te krikken. Een streven even nobel als kostbaar, dat alleen succesvol kon zijn door de totale capaciteit beperkt te houden. Populaire scholen kregen vrijwel geen ruimte om uit te breiden, stichtingsmogelijkheden voor nieuwe scholen werden stilgehouden en verkeerde prognoses werden gehanteerd. Meer keuzevrijheid zou de leegloop van zwakke scholen en ongemengde scholen veroorzaken. Dat Amsterdam toch nog zwakke en, volgens de PvdA, te zwarte scholen heeft, is hét bewijs dat de maatregelen van Asscher onvoldoende effectief waren. Het gevolg is dat Amsterdam nu een enorm tekort heeft aan goede conceptscholen.
Het nieuwe stadsbestuur van Amsterdam van D66, VVD en SP maakt wel serieus werk van de keuzevrijheid van ouders. Met steun van het CDA wordt ruimte geboden aan het stichten van nieuwe en uitbreiding van bestaande scholen, dé manier om het onderwijs in Amsterdam te verbeteren. Scholen die al jaren te weinig leerlingen hebben en scholen die van de onderwijsinspectie het predicaat zwak krijgen, lopen dan verder leeg. Logisch, want deze scholen hebben ondanks alle passie en inzet van de docenten domweg geen bestaansrecht meer. Het wordt hoog tijd dat de schoolbesturen hun verantwoordelijkheid nemen en scholen met te weinig leerlingen sluiten. Het geld dat zo vrijkomt, kan worden besteed aan goede scholen, de gebouwen kunnen ruimte bieden aan nieuwe conceptscholen. Dan zal Amsterdam geen te zwarte scholen meer kennen. Alle ouders willen immers het beste onderwijs voor hun kind.
Onderzoeken wijzen trouwens uit dat kinderen beter presteren op scholen met soortgelijke leerlingen. Als de gemeente segregatie zou moeten aanpakken, dient zij zich te richten op het toelatingsbeleid van schoolbesturen. Dat geeft kinderen die het Nederlands onvoldoende beheersen voorrang boven kinderen die geen problemen hebben met Nederlands. Dat bevordert niet alleen segregatie, maar heeft ook een discriminerende werking.
Werner Toonk
Woordvoerder Onderwijs
VVD Amsterdam