Onze vrijheid is niet vanzelfsprekend, zo besefte ik vorige week nog maar eens toen ik de krant opensloeg. Een greep uit het nieuws: Trump weert kritische pers, Erdogan probeert via een constitutioneel referendum zijn macht uit te breiden en daarnaast geeft deze maand premier May het startschot voor het Brexitproces, dat moeizaam en pijnlijk belooft te worden. Overal lijkt de druk op de vrijheid – het grootste goed dat we hebben –toe te nemen.
In deze tijden vestig ik mijn hoop op Amsterdam en de Amsterdamse VVD. Amsterdam is de meest liberale en vooruitstrevende stad ter wereld. In Amsterdam vonden tegendraadse figuren als Locke en Descartes een vluchtplaats, vond Ajax het innovatieve totaalvoetbal uit en konden homo’s voor het eerst trouwen. In Amsterdam wordt steeds opnieuw bewezen dat vrijheid werkt.
Die vrijheid is tastbaar geworden door de grachtenhuizen, gebouwd door Amsterdammers zelf. Megalomane pleinen en promenades voor keizers en prinsessen vind je hier niet. De grachtengordel is de erfenis van het elan van vrije en stedelijke burgers. Als je door de stad loopt, fietst of vaart besef je dat Amsterdam vrijheid betekent en dat mensen vanuit de hele wereld naar Amsterdam komen voor die vrijheid.
De Nederlandse geschiedenis is niet los te denken van het streven naar vrijheid: ons land is ontstaan omdat Nederlanders bereid waren om te vechten voor de vrijheid, voor de vrijheid om zelf te bepalen waarin ze wilden geloven. In het Plakkaat van Verlatinghe – onze Declaration of Independence – vind je dat vrijheidstreven terug. Politici die stellen onze cultuur te willen beschermen hebben daarom de plicht als eerste naar die geschiedenis te wijzen.
De VVD heeft een grote bijdrage geleverd aan vrijheid en vooruitgang in Nederland. Momenteel minder bekend, maar niet minder belangrijk, was Tweede Kamerlid Annelien Kappeyne van de Cappello. Zij ijverde in de jaren zeventig voor abortuswetgeving en zorgde ervoor dat de lichamelijke integriteit werd opgenomen in de Grondwet: een liberaal icoon. Erica Terpstra voerde als staatssecretaris het Persoonsgebonden budget in. Ed Nijpels en Pieter Winsemius zijn in feite de meest effectieve ministers voor duurzaamheid geweest.
Toch kan de VVD af en toe best een progressief zetje uit Amsterdam gebruiken. En gelukkig gebeurt dat ook. De Amsterdamse club is van oudsher een tikkeltje vooruitstrevender en eigenzinniger dan de landelijke VVD. Zo kwam de eerste paarse coalitie niet in Den Haag, maar in Amsterdam tot stand. Meer recent realiseerde fractievoorzitter Marja Ruigrok een aantal duurzame freezones in onze stad, liet raadslid Cees Eenhoorn zien dat duurzaamheid en bedrijfsleven elkaar niet hoeven te bijten en sprak wethouder Eric van der Burg zich dapper uit tegen strafbaarstelling van illegaliteit. Het is belangrijk dat we laten zien dat de VVD voor de vrijheid staat.
Ik ben daarom trots op de Amsterdamse liberalen, die steeds blijven hameren op de middelste V van VVD en onze partij daar landelijk scherp op proberen te houden. Dat moeten we blijven doen. Pal staan voor de vrijheid: dat zou heel normaal moeten zijn.