Politiek jaaroverzicht VVD Amsterdam 2010

Door VVD Amsterdam op 18 januari 2011

In 2010 ging de VVD na vier jaar in de oppositie tegen een links bestuur weer deel uitmaken van het College. Sindsdien waait er een nieuwe, frisse wind door het stadsbestuur dat bezuinigingen doorvoert en hervormingen realiseert. In het Politiek jaaroverzicht 2010 wordt terugblikt op het politieke jaar 2010. Het jaaroverzicht bestaat uit een beschrijving van de belangrijkste (politieke) gebeurtenissen, een overzicht van de VVD-gemeenteraadsleden en hun portefeuilles in 2010 en een overzicht van de initiatieven die VVD-fractie heeft ondernomen.

Maart 2010 (verkiezingen, vertrek burgemeester Cohen)

Op 3 maart vonden de verkiezingen voor de gemeenteraad plaats. 52.039 Amsterdammers brachten hun stem op de VVD uit. De VVD behaalde net als in 2006 acht zetels in de gemeenteraad en bleef de tweede partij van Amsterdam. Grote winnaar van de verkiezingen was D66, dat van twee naar 7 zetels steeg. De Partij van de Arbeid verloor 5 zetels, maar bleef met vijftien zetels de grootste partij in de Gemeenteraad. De volledige uitslag: PvdA – 15 (-5), VVD 8, GroenLinks 7, D66 7 (+5), SP 3 (-2), CDA 2, Red Amsterdam 1 (+1), Trots op Nederland 1 (+1), Partij voor de Dieren 1 (+1). De nieuwe gemeenteraad werd op 11 maart 2010 geïnstalleerd. De nieuwe VVD-fractie koos lijsttrekker Eric van der Burg als nieuwe fractievoorzitter.

Vertrek Job Cohen

Op 12 maart maakte Job Cohen bekend dat hij per onmiddellijke ingang zou terugtreden als burgemeester van Amsterdam. Cohen stelde zich officieel kandidaat als lijsttrekker van de Partij van de Arbeid bij de Tweede Kamerverkiezingen van juni 2010. Loco-burgemeester Asscher volgde Cohen tijdelijk op als burgemeester.

April 2010 (coalitie-akkoord)

PvdA en D66 gaven aan samen met ofwel GL ofwel de VVD een coalitie te willen vormen. Zowel met de VVD als met GL werden gesprekken gevoerd. Uiteindelijk gaven PvdA en D66 de voorkeur te hebben voor het onderzoeken van een linkse coalitie (PvdA-D66-GL) zonder VVD. Begin april liepen de onderhandelingen voor deze linkse coalitie definitief vast omdat D66 niet kon leven met de benoeming van PvdA’er Lodewijk Asscher als waarnemend burgemeester en het gegarandeerd terugkeren van hem als wethouder in de nieuwe coalitie. Daarop besloot de Partij van de Arbeid, de grootste partij in de gemeenteraad, een coalitie met de VVD en GroenLinks te willen onderzoeken. De VVD gaf meteen aan bereid te zijn dit te onderzoeken, na de nodige bedenktijd koos ook GL daarvoor.

Na een kleine twee weken onderhandelen leidde dit tot een positief resultaat: op 27 april presenteerden de drie partijen het coalitieakkoord ‘Kiezen voor de stad’. In dat akkoord werd ingezet op economisch groei, het versterken van de sociale infrastructuur en duurzaam investeren. Lijsttrekker Eric van der Burg en Eric Wiebes, plaatsvervangend secretaris-generaal bij het Ministerie van Economische Zaken, werden door de VVD voorgedragen om wethouder te worden. Van der Burg voor onder meer zorg, sport en Schiphol en Wiebes voor de portefeuilles verkeer en vervoer en ICT.

Mei 2010 (nieuwe College van start, Robert Flos fractievoorzitter)

Installatie nieuw college

In mei ging het nieuwe College van start. Naast VVD’ers Van der Burg en Wiebes werden ook PvdA’ers Carolien Gehrels en Freek Ossel en GroenLinksers Maarten van Poelgeest en Andree van Es voorgedragen. In de VVD-gemeenteraadsfractie werd de plek van Eric van der Burg ingenomen door Brian Benjamin. De nieuwe VVD-fractie koos Robert Flos, raadslid sinds 2002, als nieuwe fractievoorzitter en Marja Ruigrok als nieuwe vice-fractievoorzitter.

Juni 2010 (kraakwet, VVD grootste partij landelijk, WK voetbal, geweld tegen homo’s en antisemitisme, raad kiest Van der Laan als nieuwe burgemeester)

Op 1 juni stemde de Eerste Kamer in met de Wet Kraken en Leegstand. De VVD-gemeenteraadsfractie was al jarenlang pleitbezorger van een verbod op kraken. Het instemmen met de wet door de Eerste Kamer was dan ook aanleiding voor de fractie om in de gemeenteraad bij het College aan te dringen op strenge uitvoering ervan.

Juni werd ook de maand waarin de VVD voor het eerst in de geschiedenis de grootste partij werd in de Tweede Kamer. Op 9 juni behaalde de VVD onder leiding van lijsttrekker Mark Rutte 31 zetels, één meer dan de PvdA onder leiding van voormalig burgemeester Job Cohen. In Amsterdam steeg de VVD van 14 naar 17 procent van de stemmen. Een prachtig verkiezingsresultaat.

Medio juni brak ook de oranjekoorts uit door het WK voetbal. Voor de VVD aanleiding om te pleiten voor het plaatsen van megaschermen op de grote pleinen in de stad. Uiteindelijk werden deze schermen vanaf de kwartfinales geplaatst, onder meer op het Museumplein. 1231

Ronduit negatief in de maand juni was het oplaaiende geweld tegen homo’s en uitingen van antisemitismein de stad. De VVD stelde dit aan de orde in de Gemeenteraad en pleitte voor onorthodoxe maatregelen om antihomogeweld en antisemitisme beter aan te pakken.

Op 23 juni werd in een extra gemeenteraadsvergadering Eberhard van der Laan gekozen als nieuwe burgemeester van Amsterdam. VVD-fractievoorzitter Robert Flos feliciteerde Van der Laan en sprak over ‘een Amsterdammer in hart en nieren. Een waardig opvolger van Job Cohen.’

Juli 2010 (nieuwe burgemeester begint, deregulering)

Installatie Eberhard van der Laan

Op 7 juli werd Eberhard van der Laan geïnstalleerd als burgemeester. Een van zijn eerste daden als burgemeester was het huldigen van het Nederlands elftal na het behalen van de 2e plek op het WK voetbal in Zuid-Afrika. Juli was ook de maand waarin er in Amsterdam-West diverse schietincidenten plaatsvonden. VVD-raadslid Marijn Ornstein riep burgemeester Van der Laan op om zo snel mogelijk ook in West preventief fouilleren in te zetten.

Eén van de prioriteiten van de VVD in deze bestuursperiode is deregulering. Daarom diende raadslid Marja Ruigrok samen met PvdA en GroenLinks een initiatiefvoorstel in om regels en de lastendruk voor bewoners en bedrijven te verminderen.

Augustus 2010 (Unesco, GayPride, pied-à-terres, samenwerking Suriname, kraken, BTW-verplichting sportclubs)

Begin augustus kreeg de Amsterdamse grachtengordel de Werelderfgoedstatus van Unesco. De VVD is altijd voorstander van de Unesco status geweest op voorwaarde dat er geen extra regels en beperkingen voor de binnenstad komen.

VVD op de Gay Pride

Begin augustus vond de 15e editie van de Amsterdamse GayPrideplaats. Uiteraard was de VVD ook dit jaar van de partij. Voor de tweede keer voer een VVD-boot mee tijdens de spectaculaire Canalparade. Het werd een natte maar fantastische vaartocht door de Amsterdamse binnenstad met ruim 50 VVD'ers, waaronder Ed Nijpels, oud-wethouder Frits Huffnagel, Tweede Kamerlid Mark Harbers en waarnemend landelijk voorzitter Mark Verheijen. Ook veel Amsterdamse (deel)raadsleden en actieve al dan niet roze VVD'ers gaven acte de présence op de boot.

Fractievoorzitter Flos kwam in augustus met voorstellen om het openbaar vervoer in de stad veiliger te maken. De VVD wil dat Amsterdam het veiligste stedelijke openbaar vervoer van Nederland heeft. Veelvuldige overlastplegers moeten een permanent OV-reisverbod krijgen volgens het principe “three strikes is out”. Ook wil de VVD dat naar Rotterdams voorbeeld burgers via sms en Twitter vandalisme, overlast en geweld in het OV kunnen melden. Naar aanleiding van een incident in lijn 3 pleitte Flos ook voor hogere straffen voor daders van geweld tegen andere burgers na burgeringrijpen.

Medio augustus ontstond een discussie over zogenoemde pied-à-terres. In de diverse media verschenen berichten dat de gemeente Amsterdam pandeigenaren sommeerde om hun (tweede) koopwoning beschikbaar te stellen voor de sociale huurvoorraad. Mede naar aanleiding van kritische vragen van de VVD hierover besloot het College niet langer te handhaven en met voorstellen te komen om het beleid aan te passen.

De VVD vroeg ook aandacht voor de samenwerking tussen Amsterdam en Suriname. Naar aanleiding van de komst van de nieuwe Surinaamse regering onder leiding van president Bouterse besloot Amsterdam de samenwerking fors in te perken. De VVD ondersteunde dit en is sowieso van mening dat ontwikkelingssamenwerking geen taak voor lokale overheden is.

In de Gemeenteraad werd ook volop gediscussieerd over kraken. Gemeenteraadslid Frank van Dalen stelde vragen over de uitvoering van de kraakwet in Amsterdam. De burgemeester gaf aan dat het College in het najaar met nieuw beleid zou komen. Eerder werd nog gesteld dat Amsterdam als uitgangspunt had om niet te ontruimen voor leegstand.

VVD-raadslid Brian Benjamin vroeg in de Gemeenteraad aandacht voor voorlichting aan sportclubs over het betalen van BTW.

September 2010 (adviesraden opheffen, preventief fouilleren West, kraken)

In september stelde VVD-fractievoorzitter Robert Flos voor om diverse adviesraden van de gemeente op te heffen. Daarbij ging het onder meer om de Adviesraad Diversiteit en de Amsterdamse Raad voor Stadsontwikkeling. Flos noemde de adviesraden bij uitstek organen die geschrapt kunnen worden, omdat het neerkomt op ambtenaren die elkaar bezighouden.

Na jaren van politieke discussie over dit onderwerp werd in september ook bekend dat preventief fouilleren voortaan ook mogelijk is in Amsterdam-West. Tot de uitbreiding mocht dit alleen in de binnenstad, Zuidoost en Oost. Vanwege de toename van wapenincidenten heeft de VVD er herhaaldelijk bij de burgemeester op aangedrongen het middel preventief fouilleren ook in Amsterdam-West in te zetten.

Tijdens een persconferentie eind september maakte burgemeester Van der Laan bekend op welke wijze de gemeente Amsterdam wenst om te gaan met de wet Kraken en leegstand, die op 1 oktober a.s. in werking zal treden. De VVD Amsterdam reageerde tevreden op de uitgangspunten van beleid die zijn voorgelegd. De gekraakte panden in Amsterdam worden in drie categorieën ingedeeld. De eerste categorie betreft panden waar sprake is van overlast, oneigenlijke kraaksituaties of panden die in gebruik zijn. Deze panden zullen met voorrang worden ontruimd.

Oktober 2011 (Staat van de Stad, nieuw kabinet, verborgen vrouwen, algemene beschouwingen)

Op 6 oktober vond de jaarlijkse Staat van de Stad plaats: het moment waarop de wethouder van financiën de begroting aan de Gemeenteraad aanbiedt en de fractievoorzitters hun visie geven over de toekomst van de stad, zeg maar de Amsterdamse versie van Prinsjesdag. Fractievoorzitter Robert Flos ging in op het bijzondere karakter van de begroting: “Het zijn hele zware, maar ook bijzondere tijden. Amsterdam ondervindt nog dagelijks de gevolgen van de financiële crisis, de stad moet zeer fors bezuinigen om ook een mooie stad te zijn voor toekomstige generaties en we krijgen zeer binnenkort een nieuw kabinet. Wij staan nu voor de uitdaging om Amsterdam structureel klaar te maken voor de toekomst. Dat legt bij politici een belangrijke verantwoordelijkheid. Dit is een tijd waarin de mannen zich van de jongens en de vrouwen van de meisjes onderscheiden. We moeten over onze eigen schaduw heen springen. Het belang van de stad staat boven het belang van politieke partijen.”

Uitgebreid werden ook de plannen van het nieuwe VVD-CDA-kabinet met gedoogsteun van de PVV besproken. Fractievoorzitter Flos reageerde overwegend positief op de plannen van het kabinet. Ontevreden was hij echter over de BTW-verhoging voor de cultuursector en het kabinetsplan om coffeeshops in de nabijheid van scholen verplicht te sluiten en een pasjessysteem voor bezoekers van coffeeshops in te voeren. Op 14 oktober werd het kabinet Rutte-Verhagen uiteindelijk beëdigd, met onder meer de Amsterdamse VVD’ er Fred Teeven als de nieuwe staatssecretaris van Veiligheid en Justitie.

Op initiatief van de Amsterdamse VVD-gemeenteraadsfractie werd in oktober besloten dat serieus werk wordt gemaakt van het beter signaleren en helpen van zogenaamde ‘verborgen vrouwen’. Dit zijn geïsoleerde vrouwen, veelal afkomstig uit zeer traditionele niet-westerse culturen, die gedwongen door hun (schoon)familie slachtoffer zijn van intimidatie, mishandeling, verkrachting en/of dwangarbeid.

Op 20 oktober vonden de algemene beschouwingen over de begroting 2011 plaats. Fractievoorzitter Robert Flos pleitte ervoor dat particuliere initiatieven in Amsterdam veel meer ruimte krijgen. Flos: “Veel particuliere personen, organisaties en bedrijven hebben genoeg ideeën en middelen om in Amsterdam in maatschappelijke doelen te investeren. Maar de gemeente Amsterdam reageert nu veel te afwijzend op allerlei private initiatieven. Particuliere initiatieven smoren vaak in onwil, afhoudendheid, regels en procedures. Deze initiatieven moet je beoordelen aan de hand van de kracht van het idee en niet aan of het wel of niet door de overheid bedacht is.”

November (kraken, weggesleepte auto’s, nieuwe kabinet bondgenoot, AT5, onveiligheid Zuidoost, vrije openingstijden)

Krakersrellen

Ook in november werd diverse malen gesproken over kraken. De VVD pleitte ervoor dat Amsterdam doorgaat met het ontruimen van kraakpanden. Naar aanleiding van een uitspraak van het Gerechtshof in Den Haag dat 8 specifieke gekraakte panden niet mogen worden ontruimd op basis van de Wet Kraken en Leegstand besloot het College om geplande ontruimingen op basis van een strafrechtelijke titel op te schorten. Gemeenteraadslid Frank van Dalen: “De wet is helder. Kraken is niet toegestaan. Wij willen dat Amsterdam doorgaat met ontruimen en zodoende vermoedelijk een proefproces uitlokt.”

Bij de behandeling van de begroting pleitte de VVD voor het behoud van de mogelijkheid om ’s nachts weggesleepte auto’s op te halen. Het College was van plan om de meldkamer en het bewaarterrein van 23:00 tot 7:00 te sluiten.

Naar aanleiding van kritiek van veel Amsterdamse politici op het nieuwe kabinet schreef fractievoorzitter Flos een opinie-artikel in Het Parool waarin hij aangaf dat Amsterdam het kabinet Rutte/Verhagen juist moet zien als bondgenoot. Flos: “Door goede contacten te onderhouden zal Amsterdam vaker gehoor vinden bij het nieuwe kabinet en kunnen plannen die slecht uitpakken voor Amsterdam mogelijk wordt aangepast. VVD en CDA staan erom bekend met een zakelijke blik naar problemen te kijken en altijd open te staan voor goede suggesties. De vrees dat Nederland nu te maken heeft met een ‘plattelandskabinet’ kan weleens snel als sneeuw voor de zon verdwijnen als Amsterdam, net als andere grote steden, in plaats van afstand nemen kiest voor bondgenootschap.”

In november werd er ook volop gesproken over de toekomst van AT5. Marja Ruigrok stelde de extra subsidies voor AT5 kritisch aan de orde. Bij de vaststelling van de begroting in december zou hierover uiteindelijk worden besloten.

In de Gemeenteraad stelde Marijn Ornstein vragen over de veiligheidssituatie in Zuidoost. De VVD maakt zich hierover, mede na diverse wapenincidenten, grote zorgen.

Ook de discussie rondom vrije openingstijden laaide weer op. Fractievoorzitter Flos pleitte ervoor dat de horeca op en rondom het Rembrandtplein en Leidseplein vrije openingstijden krijgt. De VVD wil dat in de eerste helft van 2011 een proef hiermee van start gaat. Als de proef succesvol is, kunnen ook de openingstijden in andere delen van de stad worden vrijgegeven.

December (strafblad, onderwijs, ICT, vaststelling begroting en sneeuw)

Alle Amsterdamse raadsleden ontvingen begin december een verzoek van AT5 en het dagblad Metro om aan te geven of ze een strafblad hebben en/of in aanraking zijn gekomen met justitie. In navolging van de landelijke politici werden Amsterdamse raadsleden onderworpen aan een speurtocht naar hun verleden, waarbij het beeld ontstond dat een politicus wel iets te verbergen zal hebben als hij geen antwoord geeft. De fractievoorzitters Robert Flos (VVD), Marieke van Doorninck (GL), Gerolf Bouwmeester (D66), Laurens Ivens (SP), Marijke Shahsavari (CDA), Nelly Frijda (Red Amsterdam), Ans van der Velde (Trots) en Johnas van Lammeren (PvdD) hekelen op initiatief van de VVD-fractie deze gang van zaken en schreven er een opinieartikel over in Het Parool.

Gemeenteraadslid Werner Toonk riep in december het College op om ervoor te zorgen dat Amsterdamse kinderen tenminste gelijke kansen krijgen als kinderen uit de regio om op de school van hun voorkeur te komen. Eerder stelde de VVD al schriftelijke vragen over de procedure die de overstap van kinderen van de basisschool naar het voorgezet onderwijs regelt.

Coalitiepartijen VVD, PvdA en GroenLinks hebben vragen aan het College gesteld over het wegwerken van achterstallig onderhoud bij de ICT van de gemeente Amsterdam. Gemeenteraadsleden Toonk (VVD), Verburg (PvdA) en Van Roemburg (GroenLinks) willen onder andere weten sinds wanneer het College op de hoogte is van de situatie rondom het achterstallig onderhoud, welke besluiten vervolgens zijn genomen rondom de aanpak hiervan en de budgetten voor deze aanpak. In de Gemeenteraad werd diverse malen gesproken over de nieuwe aanpak van het College.

In de Gemeenteraad werd op 15 en 16 december de begroting voor 2011 vastgesteld. Op voorstel van VVD, PvdA en GL is voor 2011 onder meer extra budget ter beschikking gesteld voor:

- 1.000.000 euro voor de aanpak van jeugdcriminaliteit

- 1.000.000 euro voor toezicht en veiligheid in Nieuw-West en West

- 900.000 euro om het betalen per minuut (in plaats van per uur) in parkeergarages mogelijk te maken

- 500.000 euro voor combinatiefunctionarissen die zich inzetten om jongeren te laten sporten

- 450.000 euro voor ondernemershuizen

- 200.000 euro voor bedreigde joodse instellingen

- 200.000 euro voor citymarketing

- 170.000 euro om Amsterdam op economisch vlak nieuw leven in te blazen als Gay Capital

- 160.000 euro om ook gedurende de nacht weggesleepte auto’s op te kunnen blijven halen

- 100.000 euro voor een MKB-loods die MKB-initiatieven ondersteunt en stimuleert

- 60.000 euro voor het project Veilige Haven (project voor homojongeren met multiculturele achtergrond die door ‘coming out’ in conflict komen met geloof en cultuur)

Sneeuwoverlast

2010 werd afgesloten met ontzettend veel sneeuw, wat zorgde voor grote problemen door gladheid. Vooral op fietspaden ontstonden levensgevaarlijke situaties doordat de sneeuw zich op de fietspaden ophoopt en fietsers tussen de auto’s gaan fietsen of op de rijbaan ten val komen. De gemeente slaagde er onvoldoende in om dit snel en effectief aan te pakken. Omdat het sneeuw ruimen en strooien een enorme klus is, stelde duo-raadslid Maurice Piek voor om hiervoor ook bijstandsgerechtigden in te zetten.

Personen in 2010 (vanaf 11 maart 2010, installatie nieuwe Gemeenteraad)

- Eric van der Burg – fractievoorzitter tot 19 mei 2010, vanaf 19 mei 2010 wethouder Zorg en Welzijn, Sport en Recreatie, Personeel, Organisatie en Integriteit, Luchthaven, Dierenwelzijn, Dienstverlening en Externe betrekkingen.

- Eric Wiebes – vanaf 19 mei 2010 wethouder verkeer en vervoer (inclusief Noord/Zuidlijn) en ICT

- Marja Ruigrok – gemeenteraadslid en vanaf 24 mei 2010 vice-fractievoorzitter

- Robert Flos – gemeenteraadslid en vanaf 24 mei 2010 fractievoorzitter

- Marijn Ornstein - gemeenteraadslid

- Bas van ’t Wout - gemeenteraadslid

- Werner Toonk - gemeenteraadslid

- Frank van Dalen - gemeenteraadslid

- Daniel van der Ree - gemeenteraadslid

- Brian Benjamin - gemeenteraadslid vanaf 26 mei 2010

- Maurice Piek – duo-gemeenteraadslid vanaf 26 mei 2010

Portefeuilleverdeling

- Robert Flos Algemene zaken, bestuur, diversiteit en inburgering